śmierć króla Arabii Saudyjskiej Abdullaha wywołała debatę na temat przyszłego kierunku najbogatszego państwa arabskiego na świecie. Kierunek ten będzie znacznie zabarwiony przez to, jak jego brat i następca, król Salman, zbliża się do Wahabizmu-sekty religijnej, która jest jednocześnie nieodłączną częścią państwa i jego największym zagrożeniem.
Zachodni przywódcy przybywają do Rijadu, aby złożyć hołd zarówno zmarłym, jak i nowemu królowi.Barack Obama skraca nawet swoją wizytę stanową w Indiach., Wskazuje to na to, jak ważna jest Arabia Saudyjska, zarówno dla słabnącej gospodarki światowej, jak i dla obecnego kryzysu związanego z zagrożeniem ze strony Państwa Islamskiego na Bliskim Wschodzie.
Arabia Saudyjska jest najważniejszym arabskim i islamskim sojusznikiem Zachodu, ale jest też wielkim wstydem – Chłosta blogerów i ścięcie kobiet są szczególnymi punktami spornymi.
ogólna opinia jest taka, że śp. król poszedł w jakiś sposób w kierunku modernizacji i liberalizacji saudyjskiego społeczeństwa, ale nic nie zrobił na temat korupcji i wielu innych kwestii., Teraz istnieje pewna obawa, czy nowy król będzie kontynuował ten plan i jak daleko będzie gotów się posunąć.
czasy napięte
choć daje to pozór monolitycznej kontroli rządzącej elity, Arabia Saudyjska jest w rzeczywistości rozdarta przez głębokie napięcia. Te bezustannie grożą wybuchem i przekształceniem rzeczy na zawsze. Jeden z takich fault line koncentruje się na naturze i roli sunnickiej sekty i jej związku z radykalnym islamizmem.
Wahhabizm jest nazwany na cześć osiemnastowiecznego Teologa arabskiego Szkoły Hanbali i jest najsurowszą z czterech sunnickich Szkół islamskich., Pierwotnie był to kamień węgielny Saudyjskiej państwowości. W 1744 roku Muhammad bin Saud, założyciel obecnej dynastii królewskiej, zawarł pakt z teologiem Muhammadem bin Abd al-Wahhabem, w którym ten ostatni stanowił kluczowe podłoże religijne dla projektu zjednoczenia i centralizacji walczących plemion Arabii, oddając je pod jego kontrolę.
Pakt Sauda i Wahhaba umożliwił Saudyjczykom utworzenie pierwszego państwa w Nejdzie (Arabia Środkowa) w 1745 roku. Państwo to zostało dwukrotnie pokonane-przez egipskiego Muhammada Alego paszę w 1818 roku i przez arabskich rywali plemiennych Saudyjczyków w 1891 roku., Ponownie pojawił się w obecnych granicach w 1932 roku.
najważniejszym sukcesem militarnym i politycznym Saudyjczyków był ich Odnowiony sojusz z pro-Wahhabickimi koczowniczymi milicjami zwanymi ikhwan (dosłownie „braterstwo”). Od tego czasu ideologia Wahhabi jest kluczem do przetrwania i legitymizacji Państwa Al-Saud.
czym jest Wahabizm?
Wahabizm to Arabska forma Salafizmu, ruch w islamie mający na celu jego „oczyszczenie” i powrót do islamu proroka Mahometa i trzech kolejnych pokoleń wyznawców.,
jego dwa główne punkty odniesienia to Koran i Sunna. Ta ostatnia składa się z hadisów – opowieści Nie zawartych w Koranie-opisujących, jak Prorok i czterech Sprawiedliwych kalifów radzili sobie z problemami w sferze publicznej i prywatnej. Te, wraz z Koranem, stanowią podstawę prawa szariatu.
podobnie jak w innych formach Salafizmu, muzułmanie Wahhabi nazywają siebie muwahhidun (zwolennicy jedności Boga). Nalegają w każdym aspekcie życia na ścisłe przestrzeganie szariatu.,
od około 1950 roku Wahhabi ulama (uczeni Islamscy) byli coraz bardziej kooptowani przez Dom Al-Sauda, aby zapewnić religijną legitymizację, ponieważ zacieśniał on swoją kontrolę nad władzą przeciwko plemiennym rywalom i skonsolidował saudyjski nacjonalizm (w przeciwieństwie do panarabizmu Nasserytów).
proces legitymizacji polegał na wprowadzeniu systemu prawnego opartego na szariacie oraz edukacji w szkołach i na uniwersytetach (jedna czwarta saudyjskich dyplomów znajduje się w teologii Islamskiej). Wahabbizm dyktował również codzienne zachowania moralne, w tym zasady ubioru, segregację i podporządkowanie kobietom., Surowość reguł pomogła utrwalić wizerunek Arabii Saudyjskiej jako cytadeli Islamskiej czystości. Zostało to wzmocnione przez istnienie islamskich świętych miast Mekki i Medyny na jego terytorium.
paradoks saudyjski
w tym samym czasie istniał Islamski purytanizm społeczny obok coraz bardziej skorumpowanego zachowania rządzącego klanu Sudairi i rozszerzonej rodziny królewskiej (która według niektórych szacunków liczy do 20 000 osób). Było to możliwe dzięki rozwijającemu się handlowi ropą naftową z Zachodem od lat 70.,
korupcja wywołała niechęć do reżimu wśród niektórych saudyjskich Salafiów (neofaszabów), szczególnie zamożnych i wykształconych młodych ludzi-w tym Osamy bin Ladena. Decyzja rządu o dopuszczeniu dużej amerykańskiej obecności wojskowej w kraju w pogoni za wojną w Zatoce Perskiej w 1991 roku tylko pogorszyła napięcie.
Neo-Wahhabis pozostają zdecydowanie największym potencjalnym zagrożeniem dla reżimu., Postępy IS w Syrii i Iraku, a także ich odpowiedników w Afryce i w innych miejscach, stanowią poważne wyzwanie religijne dla reżimu saudyjskiego i jego ustanowienia w Wahhabi. Zarówno is, jak i Saudyjczycy twierdzą, że reprezentują „prawdziwe” Państwo Islamskie, zobowiązując się do ścisłego przestrzegania prawa szariatu. Ale są też zaprzysiężonymi wrogami, ponieważ Arabia Saudyjska oficjalnie dołączyła do koalicji kierowanej przez Amerykanów przeciwko IS, z którą w rzeczywistości walczy wielu Neo-Wahabijskich Saudyjczyków.
problem dla nowych saudyjskich przywódców polega na tym, jak bardziej religijny i polityczny dystans między sobą A IS., Król Salman stoi również w obliczu rosnącej asertywności szyickich grup zarówno w Iranie i Iraku, jak i odradzającej się Houthis w Jemenie.
i oczywiście istnieje również możliwość, że modernizatorzy, którzy obsługują Sektor wojskowy i naftowy Arabii Saudyjskiej, mogli w końcu mieć dość średniowiecznych chłost i ścinania głów, szerzącej się korupcji i represji politycznych.,
Ci prawdopodobnie oczekują od nowego króla większej liberalizacji i demokratyzacji Saudyjskiej polityki i społeczeństwa – ale mógł to zrobić tylko poprzez podważenie paktu z Wahabizmem, który zapewnił samo istnienie Saudyjskiej monarchii.